Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların çevresel sürdürülebilirliğe katkısını ölçümlemek amacıyla "Bankaların Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Hakkında Tebliğ" yayımladı. Bu yeni düzenlemeyle bankaların, çevre dostu ekonomik faaliyetlere olan katkıları değerlendirilecek ve raporlama zorunluluğu 30 Haziran 2025’te başlayacak.
Bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanan tebliğ, bankaların yeşil varlık oranı (YVO) ve diğer anahtar performans göstergelerinin hesaplanması ile raporlanmasına dair usul ve esasları belirliyor. Yeşil varlık oranı, bankaların bilânçolarında yer alan çevresel hedeflere katkı sağlayan uygun varlıkların, belirli kriterler çerçevesinde toplam varlıklara oranı olarak hesaplanacak. Bu hesaplama, çevresel hedeflerin izlenebilirliğini ve bankaların bu hedeflere ulaşma konusundaki başarılarını sorgulamayı amaçlıyor.
Tebliğde yer alan çevresel hedefler arasında iklim değişikliğinin azaltılması, döngüsel ekonomiye geçiş, biyoçeşitliliğin korunması ve kirliliğin önlenmesi gibi unsurlar bulunuyor. Bankaların, yeşil varlıklarının bu hedeflerle uyumlu olması bekleniyor. Uygun varlıklar, sadece çevresel hedeflere katkı sağlamakla kalmayıp, çevreye zarar vermeme ve asgari sosyal güvenlik standartlarına uyum koşullarını da sağlamalıdır.
Bankaların yeşil varlık oranı için gerekli verileri temin etme yükümlülüğü bulunuyor. Bu bağlamda, teknik tarama kriterleri bağımsız doğrulayıcılar tarafından onaylanmış raporlar, sertifikalar veya harcama belgeleri ile kanıtlanmak zorundadır. Ayrıca, uyumlu varlıkların vadesi boyunca çevresel ve sosyal standartlara uygunluğunun izlenmesi gerekmektedir. Bu durum, bankaların sürdürülebilirlik hedeflerine yönelik şeffaflık ve hesap verebilirlik sağlaması açısından oldukça önemli bir unsur olarak öne çıkıyor.
Bazı işletme sermayesi kredileri, kullanım yeri tespit edilememiş olsalar dahi belirli şartlar altında yeşil varlık olarak değerlendirilebilecek. Bu durum, bankaların varlık yönetimi stratejilerinin çeşitlenmesine olanak tanıyacak ve A şık bankaların yeşil finansmana erişimini artıracaktır.
Tebliğ kapsamındaki bankalar, yeşil varlık oranı raporlarını, 30 Haziran 2025 tarihinden itibaren BDDK’ya sunmakla yükümlü olacaktır. BDDK, banka türü ve büyüklüğüne göre raporlama yükümlülüklerini farklılaştırabilir, ayrıca yeşil varlık oranı için alt sınırlar ve hedefler belirleyebilir. Bu durum, bankaların çevresel sürdürülebilirlik yönündeki çabalarını destekleyecek ve bankacılık sektörünün genelinde yeşil uygulamaların yaygınlaşmasına katkı sağlayacaktır.
Bankacılık sektöründeki bu yenilikçi yaklaşım, çevre dostu yatırımların teşvik edilmesi ve sürdürülebilir bir finansman modeli oluşturulması adına önemli bir adım olarak öne çıkmaktadır. Bankaların yeşil varlık oranı hesaplamalarının sürdürülebilir bir ekonomik çerçeveyi desteklemesi, toplum ve çevre yararına olumlu etkiler doğuracaktır. Bu nedenle, tebliğde belirtilen kriterlerin ve raporlama uygulamalarının titizlikle uygulanması büyük önem taşımaktadır.
